Gospodarka narzędziowa to istotny i niedoceniany dział każdego przedsiębiorstwa. Nierzadko dla przedsiębiorstw ważniejsze jest prowadzenie bieżącej działalności i projektów, niż próba zapanowania nad sytuacją związaną z brakującymi, psującymi się lub niszczonymi przez pracowników narzędziami. Tymczasem wprowadzenie takowej gospodarki do firm, znacznie ogranicza straty.
Znakowanie i ewidencja komputerowa narzędzi za pomocą kodów kreskowych i znaczników zbliżeniowych RFID znacznie redukuje czas wydania narzędzi co przekłada się na ich efektywniejsze wykorzystanie. Likwidujemy kolejki przed wydawalnią i niwelujemy w ten sposób opóźnienia.
Gdy piszemy „narzędzia” mamy na myśli wszelkiego rodzaju sprzęt, przyrządy, uchwyty, akcesoria, materiały i części zamienne. Wszystko to wymaga precyzyjnego zlokalizowania i kontroli bieżącego stanu i zużycia, dlatego warto wykorzystać program do magazynu narzędzi.
Kondycja gospodarki narzędziowej w polskich firmach
Wykorzystanie ewidencji komputerowej opiera się zazwyczaj na arkuszach Excela lub zwykłych programach magazynowych. Rozwiązania te mają jednak swoje wady. W arkuszu Excela w początkowych etapach wprowadzania danych wszystko mamy czytelne i stwarza to pozór panowania nad danymi. Bardzo szybko jednak arkusz okazuje się nieczytelny i dodatkowo nie wspomaga przy procesach magazynowych, nie mamy też żadnej kontroli nad nieautoryzowaną zmianą danych przez co możemy je szybko stracić.
Nawet program magazynowy wchodzący w skład systemu ERP nie stanowi kompletnego rozwiązania problemu. Taki system nie posiada wyspecjalizowanych funkcji kontroli pracowników, narzędzi, odpowiedniego raportowania. Wdrożenia oparte na zasadzie podmagazynów nie sprawdziły się z powodu braku intuicyjności i wygody w codziennym stosowaniu, nie wspierały też typowych dla gospodarki narzędziowej procesów. Spotykanym przez nas rozwiązaniem jest integracja systemów ERP zarządzających całym przedsiębiorstwem z programami dla narzędziowni. Gospodarka narzędziowa jest prowadzona w systemie specjalistycznym połączonym w centralną ewidencją zasobów.
Gospodarka narzędziowa – czas na zmiany
Przedsiębiorstwa środowiska produkcyjnego posiadają średnio od 5000 do 40000 różnych narzędzi o wartości od kilkuset tysięcy do kilku milionów złotych. Rozmieszczone są one w jednej lub kilku wypożyczalniach, szafach narzędziowych, regałach windowych, magazynach podręcznych, budowach, magazynach kontenerowych i w użytkowaniu przez setki pracowników rozrzuconych po całym zakładzie. Zadaniem kadry kierowniczej szybka lokalizacja narzędzi i sprawna obsługa w magazynie zwiększa wydajność stanowisk pracy.
Szafki pracownicze są kolejnym problemem czy też raczej niekontrolowanym miejscem, gdzie mogą zawieruszyć się narzędzia. Każdy z pracowników zwyczajowo gromadzi w swojej szafce przyrządy potrzebne mu do pracy oraz te, których już nie używa, ale nie oddaje, ponieważ, według niego, kiedyś mogą się przydać. Taki brak kontroli stanu posiadania u każdego z pracowników prowadzi do automatycznego, niepotrzebnego obniżenia zapasów magazynowych i zwiększa wydatki na zakupy.
Problem kradzieży to bardzo delikatna kwestia, ale niestety istnieje i jest to temat boleśnie prawdziwy. Część pracowników jedynie wypożycza sobie narzędzia do domu w celu wykonania jakiś remontów, ale pewna drobna grupa je kradnie. Wdrażając program Evimaster przeprowadziliśmy wiele rozmów z właścicielami firm, którzy skarżyli się, że często swoje własne narzędzia widują na serwisach aukcyjnych lub ogłoszeniowych. Automatyczna rejestracja każdego wypożyczenia gwarantuje jego późniejszy zwrot.
Dokładna ewidencja ma jeszcze dodatkowe zyski, ograniczenie zużycia materiałów i środków ochrony osobistej. Dobry program do obsługi narzędziowni pozwoli porównać ilość i rodzaj pobieranych materiałów przez dwóch pracowników pracujących na tym samym stanowisku roboczym, oraz wyłapać nadmierne zużycie.
Program do ewidencji narzędzi i sprzętu – gospodarka narzędziowa jutra
Dobry program do ewidencji narzędzi powinien nam umożliwić:
-
Kreowanie jednoznacznego, czytelnego i trwałego oznaczenia narzędzia, pomocy i materiałów
-
Sprawne przeprowadzenie inwentaryzacji
-
Przeprowadzenie skutecznego rozliczenia pracowników, wydziałów i zleceń
-
Łatwą lokalizację posiadanych przez firmę narzędzi
-
Generowanie raportów i analiz
Na ekonomię przedsiębiorstwa główny wpływ ma wiedza o miejscu powstawania kosztów. Program do obsługi wypożyczalni narzędzi powinien więc rejestrować wszystkie wydania w rozbiciu na zlecenia, wydziały, stanowiska robocze, poszczególne maszyny i linie produkcyjne.
Taka wiedza ma znaczenie w zarządzaniu. Błędy w trakcie ewidencji narzędzi i ich wydawaniu do określonego procesu mogą doprowadzić do zniszczenia cennego narzędzia i opóźnień w realizowaniu planów produkcyjnych. Sprawnie zebrane informacje pozwolą na:
-
Zidentyfikowanie miejsca powstawania największych kosztów i pozwolą je optymalizować
-
Porównywanie kosztów zlecenia założonych z rzeczywistymi
-
Zbadanie kosztów według grup materiałowych i rodzajów narzędzi
-
Porównanie kosztów zużycia narzędzi według różnych producentów
-
Określenie zużycia przez poszczególnych pracowników
Bez wsparcia systemu komputerowego proces wydawania narzędzi prowadzi do marnowania czasu pracowników wydawalni, a przede wszystkim każdego z pracowników którzy oczekują na narzędzia. Zamiast pracować przy maszynie pracownik stoi w kolejce do okienka ,aż zostanie mu dostarczone odpowiednie narzędzie do jego stanowiska pracy.
W skali roku są to gigantyczne ilości roboczogodzin które dzięki wprowadzeniu systemu do ewidencji narzędzi możemy zaoszczędzić.
Prawidłowa ewidencja i inwentaryzacja zasobów pozwala nam lepiej zarządzać.
-
Dział zaopatrzenia – dostaje dokładne informacje odnośnie aktualnych stanów, zużycia oraz dostaje alerty pocztą elektroniczną o zbliżaniu się do granicy stanów minimalnych.
-
Technolodzy – mają wgląd do zasobów firmy co pozwala im na dobranie odpowiednich narzędzi do procesów technologicznych
-
Pracownicy wydawalni – posiadają wiedzę o tym gdzie leży dany przedmiot przez co mogą go momentalnie zlokalizować i wydać do użytkowania pracownikowi
-
Osoby nadzoru – program zapewni im informację o zużyciu
Ważną kwestią przy wyborze oprogramowania dla Narzędziowni, jest fakt, iż normy ISO i audytorzy stawiają przed firmami obowiązek prowadzenia szczegółowej ewidencji terminów przeglądów technicznych i legalizacji narzędzi pomiarowych. Wprowadzony system powinien być szczelny i dokładny. Narzędzie z przekroczonym terminem powinno być szybko zlokalizowane i wycofane z użycia.
Metody oznaczania narzędzi i środków trwałych
Trwałe i dokładne oznaczenie jest fundamentem w sprawnym zarządzaniu zasobami oraz podstawą wdrożenia systemu do zarządzania. Nie ma jednego, idealnego sposobu na oznakowanie. Metody które stosujemy są oparte o rodzaj narzędzia, jego wielkość oraz materiał, z którego został wykonany.
Znakowanie za pomocą numeru inwentarzowego
Numer inwentarzowy to najstarsza i do dziś stosowana metoda. Operator odczytuje go z tabliczki znamionowej i wprowadza go do programu, który szybko identyfikuje przedmiot.
Znakowanie kodem kreskowym
Urządzenia do wydruku i odczytu kodu kreskowego są obecnie bardzo tanie i traktowane na równi z kalkulatorem jako narzędzie do codziennej pracy. Dużą zaletą stosowania kodu kreskowego jest to, że większość dostępnych na rynku produktów posiada już naniesiony kod EAN-13. Stanowi to duże ułatwienie, z którego koniecznie trzeba skorzystać.
Małe przedmioty jak np. wiertła, płytki czy wkręty nie są w żaden sposób oznaczane indywidualnie, ale dostarczane w opakowaniu zbiorczym zawierającym np. 10 sztuk, lub przetrzymywane w specjalnych kuwetach z przyklejoną na nich etykietą samoprzylepną na której nadrukowany jest kod kreskowy.
Istnieje kilka rodzajów urządzeń niezbędnych przy skanowaniu kodu kreskowego:
-
Skanery przewodowe, podpięte bezpośrednio do komputera umieszczonego przy okienku wydawczym,
-
Skanery bezprzewodowe, dające operatorowi trochę więcej swobody i pozwalające odejść od komputera,
-
Przenośne komputery- kolektory danych pozwalające skanować kody kreskowe. Zapewniają operatorowi pełną prace mobilną, możliwość poruszania się po całym magazynie i wystawiania dokumentów magazynowych.
W identyfikacji kodem kreskowym kluczowe znacznie ma etykieta samoprzylepna. W warunkach przemysłowych należy stosować wyłącznie etykiety foliowe o dużej wytrzymałości z warstwą dobrego kleju. Do zadruku etykiet samoprzylepnych stosowane są specjalistyczne drukarki termotransferowe, zatapiające w foli specjalny barwnik.
Oznakowanie znacznikami zbliżeniowymi RFID
Radiowe znaczniki (tagi, chipy, nośniki, etykiety) zbliżeniowe RFID sprawnie wkroczyły do magazynów i na hale produkcyjne. Do identyfikacji narzędzi najczęściej stosuje się technikę ultra wysokiej częstotliwości UHF. Technika RFID UHF ma wiele zalet w stosunku do kodów kreskowych:
-
Jest odporna na zabrudzenia smarem lub pyłem, znika więc problem uszkodzonych etykiet
-
Możliwy jest odczyt bez kontaktu wzrokowego czytnika i tagu, nie ma potrzeby odszukiwania kodu kreskowego i precyzyjnego celowania skanerem
-
Możliwy jest odczyt nawet 100 przedmiotów na raz, w przeciągu jednej sekundy
Wszystkie wymienione zalety sprowadzają się do skrócenia czasu potrzebnego na identyfikację właściwego przedmiotu i wydania go pracownikowi, a tym samym redukcję kosztów pracy.
Sprawna identyfikacja pracowników
W prowadzonej standardowo gospodarce narzędziowej metodą klasyczną, sporo czasu marnuje się na ręczne wypisywanie kwitów pracownikom i zbieranie ich podpisów potwierdzających pobranie sprzętu. Nie dość, że proces ten jest mozolny, to dodatkowo sprzyja on powstawaniu kolejek przed wydawalnią. Dzięki nowoczesnej technologii RFID pracownicy wyposażeni są w karty lub breloczki RFID z przypisanym unikalnym numerem, który służy za ich podpis elektroniczny.
Wydania i zwroty za pomocą RFID jeszcze szybsze
Aby prawidłowo oznaczyć narzędzia znacznikami zbliżeniowymi RFID niezbędne jest zakodowanie tych znaczników. Kodowanie odbywa się za pomocą czytnika RFID wyposażonego w specjalną antenę. Taki czytnik może być umieszczony np pod drewnianym pulpitem biurka pozostawiając operatorowi dużą wygodę i swobodę w miejscu pracy.
Niezwykle ważną zaletą technologii RFID jest sposobność odczytu nawet kilku narzędzi jednocześnie, a przenośne kolektory danych z wbudowanym czytnikiem RFID UHF dają pełną swobodę działania.
Najczęściej wybieranym rozwiązaniem jest ewidencja hybrydowa, stosująca znaczniki RFID i kodów kreskowych zamiennie, w zależności od rodzaju przedmiotu. EviMaster obsługuje równocześnie czytniki kodów kreskowych i czytnik RFID.
Nowe technologie przynoszą nam dużo nowych możliwości w zarządzaniu gospodarką narzędziową w przedsiębiorstwach o różnej specyfice działalności.
A jeśli masz już skomputeryzowaną firmę, na pewno zainteresuje Cię ewidencja i inwentaryzacja sprzętu komputerowego. Dowiedz się więcej.
